İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajansı’nın (IPA) araştırmalarına göre; İstanbullular konutlarında en çok ekonomik sorunlardan bahsetti. İstanbulluların yaklaşık yüzde 80’i ya hiç anlaşamadıklarını ya da zar zor geçindiklerini söyledi. Maddi yetersizlikler nedeniyle tercih ettikleri yiyecekleri karşılayamayanların oranı yıl boyunca yüzde 60’ın altına düşmedi.
İstanbul Planlama Ajansı tarafından aylık olarak gerçekleştirilen İstanbul Barometresi araştırmasının yıllık raporu bugün yayınlandı. Raporda, İstanbulluların gündemi, İstanbul gündemi, ekonomik durum değerlendirmeleri ve yıl genelindeki duygusal durumları hakkında bilgiler paylaşıldı.
EKONOMİK SORUNLAR TÜM AYLARDA BİRİNCİ SEKTÖRDE
Rapora göre; İstanbullulara her ay konutta en çok ne konuştukları soruldu. Katılımcıların verdiği cevaplar aylar itibarıyla incelendiğinde tüm aylarda ekonomik sorunların ilk sırada yer aldığı görülmüştür. Bir önceki yıla göre 2021 yılında Covid-19 pandemisi gündeme gelirken 2022 yılında öne çıkan konu ekonomik sorunlar oldu.
Evde konuşulan konular arasında ikinci sırada elektrik ve doğalgaz zamları yer aldı. Diğer konuların ise Covid-19, Ukrayna-Rusya savaşı, Ramazan Bayramı, konut ve kira fiyatlarının artması, ailevi sorunlar, okulların açılması ve terör saldırıları gibi konular olduğu gözlemlendi. İkinci sıradaki gündemlerin üçte birini konut ve kira fiyatlarındaki artış oluşturdu.
Ocak 2022’de her iki İstanbulludan birinin gündeminde ekonomik sorunlar varken, evinde gündeminin ekonomik sorunlar olduğunu belirtenlerin oranı Nisan’da zamlar ve yüksek enflasyon nedeniyle yüzde 80,4’e yükseldi.
TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİ YÜKSEK FATURALAR VE ENFLASYON OLDU
Raporda, yüksek elektrik ve doğalgaz faturaları ve hızla yükselen enflasyon nedeniyle Ağustos ayına kadar tüm Türkiye’nin gündeminde ilk sırayı fatura ve gıda kalemlerindeki zamların aldığına dikkat çekildi. Bu gündemlerin yanı sıra KPSS sorularının sızdırılması tezi ve KPSS’nin iptali, TOKİ’nin yürüttüğü toplu konut projesi, Bartın’daki maden kazası, İzmir ve Düzce’de iki farklı depremin meydana gelmesi ve asgari ücret tartışmaları gündemde. Türkiye’nin de gündeminde birinci sırada. konular arasındaydı. Sığınmacılar sorunu hem Türkiye’nin hem de İstanbul’un gündeminden hiçbir zaman düşmedi.
2022 YILINDA İSTANBULLULAR YA HAYAT YAŞAMAYACAK YA DA AZ TÜKETİM
IPA’nın hazırladığı rapora göre; Araştırma kapsamında dönemsel sorularla yıl boyunca İstanbulluların yaşam durumları irdelendi. Ankete katılanların neredeyse yarısı, yıl boyunca anlaşamadıklarını belirtti. Türkiye’nin gündemine uygun olarak geçim sıkıntısının en çok yaşandığı aylar Nisan ve Mayıs ayları oldu. Şubat ve Ekim aylarında diğer aylardan farklı olarak zar zor anlaştığını belirtenlerin oranı, anlaşamadığını belirtenlere göre daha yüksekti. Kenara ek para koyduklarını belirten katılımcıların oranlara en yakın Ocak ayında, Ağustos ayında olduğu görüldü.
İSTANBUL’DA EN ÇOK MAYIS VE TEMMUZ AYLARINDA ALIŞVERİŞ YAPILDI
2022 yılında İstanbulluların aylık borçluluğu incelendiğinde, borçlanma oranlarının en yüksek olduğu ayların Mayıs ve Temmuz olduğu görüldü. 2022 yılının son üç ayında borçlandığını belirten katılımcıların oranında artış yaşandı.
İSTANBULLULAR EKONOMİK DURUMLARININ İYİYE OLACAĞINI DÜŞÜNMÜYOR
İstanbulluların ekonomik durumu değerlendirilirken, Türkiye’nin ekonomik durumunun da benzer bir seyir izlediği gözlemlendi. Türkiye’nin ekonomik durumu ile karşılaştırıldığında, katılımcıların genel olarak kendi ekonomilerine ilişkin algılarının daha olumlu olduğu gözlemlendi. Ağustos ayında ekonomik durumunun değişmeyeceğini ve kötüleşeceğini düşünenlerin oranı aynı olsa da yılın son üç ayında ekonomik durumunun kötüleşeceğini belirtenlerin oranında artış oldu. Ekonomik durumunun sosyoekonomik durumuna göre daha kötüye gideceğini belirtenlerin oranına bakıldığında, Mayıs ve Eylül aylarında üst sosyoekonomik küme katılımcılarının kendi ekonomik durumlarına yönelik algılarının içler acısı bir seyir izlediği görülmektedir.
İSTANBULLAR TÜRKİYE EKONOMİSİNİN DAHA KÖTÜ OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORDU
Türkiye ekonomisinin 12 aylık seyrine ilişkin algıyı ölçen İstanbullulara “Sizce Türkiye ekonomisi yakın gelecekte nasıl değişecek” sorusu soruldu. Mayıs ayında ekonomi gündemine paralel olarak her beş katılımcıdan üçü Türkiye ekonomisinin kötüye gideceğini düşündüklerini belirtmişlerdir. Mayıs ayından sonra bu oran düştü ve her iki katılımcıdan biri Türkiye ekonomisinin kötüye gideceğini düşündüğünü belirtti. 2022’nin son üç ayında ekonominin bozulacağını düşünenlerin oranında sistematik bir artış yaşandı.
GIDAYA ULAŞMAK ZOR OLDU, PORSİYONLARI KÜÇÜK
Maddi yetersizlik nedeniyle tercih ettiği besinleri alamadığını belirten katılımcıların düzeyi sekiz ay boyunca yüzde 60’ın üzerinde kaldı. Oranın en yüksek olduğu ayların ise Mayıs ve Kasım ayları olduğu görüldü. Her beş katılımcıdan üçü, yeterli besine ulaşamadıkları için porsiyonlarını azalttığını belirtmiştir. Oranın en yüksek olduğu ayın ise Kasım ayı olduğu görüldü.
İSTANBUL’DA GERİLİM VE KORKU HİÇ DÜŞMEDİ
Her ay İstanbullulardan gerginlik, memnuniyet ve yaşam doyumu için 0 ile 10 arasında bir puan vermeleri istendi. Gerilim puanının yıl boyunca 7’nin altına düşmediği gözlemlendi. Cinsiyete göre incelendiğinde yıllık ortalama gerginlik düzeyi kadınlarda 7,9 olurken, erkeklerde bu düzey 7,1 olarak hesaplandı.
Alt sosyoekonomik düzeydeki katılımcıların ortalama gerginlik düzeyi 7,6, orta sosyoekonomik düzeydeki katılımcıların 7,4 ve üst gruptaki katılımcıların 7,2’dir. İşinden memnun olduğunu belirten katılımcıların gerginlik düzeyi 6,8 iken, işinden memnun olmadığını belirten katılımcıların gerginlik düzeyi 8,2 olarak bulundu.
Katılımcıların kaygı düzeyleri incelendiğinde genel ortalamanın 7,4 olduğu görülmüştür. Çalışmayan katılımcıların mızmızlık puanı ortalaması 7.9 oldu. İş arayan katılımcıların endişe düzeyinin 8,2 olduğu görüldü.
MUTLULUK ORANI ORTALAMANIN ÜZERİNDE OLAMAZ
İstanbulluların en memnun oldukları ayın 10 üzerinden 5,3 puanla Ekim ayı olduğu görüldü. Memnuniyet ve yaşam doyumu ise yıl boyunca en yüksek 5,3 ve 5,1 puana yükselirken, ailede daha çok kadınlar yer aldı. iş ortamında çevre ve erkekler; Tartışmaya girdiği sosyoekonomik duruma göre değerlendirildiğinde sosyoekonomik düzey düştükçe aile ortamındaki tartışmaların arttığı görülmüştür.
İşten çıkarılma korkusu YAŞANDI
Düşük sosyoekonomik düzeydeki dört kişiden biri kovulmaktan korktuğunu belirtmiştir. Katılımcıların sosyoekonomik düzeyi düştükçe işten atılma kaygısı artmaktadır.
